Na przedmieściach Abu Zabi, stolicy Zjednoczonych Emiratów Arabskich, wznosi się budowla, która spokojnie mogłaby uchodzić za pałac bajkowej księżniczki Jasminy. Co prawda nie jest to królewska rezydencja, ale nie da się zaprzeczyć, że wnętrza tego lśniącego bielą meczetu są iście królewskie.
Wielki Meczet Szejka Zajida jest największym meczetem w Zjednoczonych Emiratach Arabskich i jednym z dziesięciu największych na całym świecie. Jednocześnie to jeden z najważniejszych punktów orientacyjnych na mapie Abu Dhabi i jeden z nielicznych meczetów w kraju, który zwiedzać mogą osoby niebędące muzułmanami. Meczet powstał na niewielkim, 10-metrowym wzniesieniu, które zapewniać ma widoczność tego obiektu z dowolnego punktu w okolicy. Ale jego widoczność gwarantuje nie tylko strategiczne położenie lecz także wyróżniająca się z daleka, skąpana w bieli forma.
Historia budowy meczetu
Już sama nazwa meczetu wskazuje na to, że jego budowa to zasługa szejka Zayeda bin Sultana Al Nahyana, który w 1971 roku zrzeszył siedem emiratów pod jedną flagą Zjednoczonych Emiratów Arabskich. To właśnie podczas panowania szejka rozpoczął się okres szalonego rozwoju tego kraju, jego rozbudowy i kształtowania nowego wizerunku na arenie międzynarodowej.
Jednym z marzeń szejka Zayeda było stworzenie monumentalnego meczetu, który odzwierciedlałby szczerość i harmonię islamu, więc już pod koniec lat 80-tych rozpoczęto pierwsze rozmowy na temat planowania konstrukcji. Budowę świątyni rozpoczęto 5 listopada 1996 roku, a zakończono ją 11 lat później. Sam szejk niestety zmarł jeszcze przed ukończeniem procesu wznoszenia struktury i nie dane mu było podziwiać meczetu. Do końca kierowano się jednak wartościami, które według ojca założyciela miały przyświecać zarówno budowie świątyni jak i jej późniejszemu funkcjonowaniu.
Świątynia nawołująca do jedności
Meczet Szejka Zayeda zgodnie z pierwotnym założeniem ma szlachetną misję „jednoczenia świata”, którą starał się, i nadal stara, wypełniać na różnych płaszczyznach. W projektowanie i budowę świątyni zaangażowanych było ponad 3000 pracowników i 38 firm wykonawczych nie tylko ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich, ale także z Maroka, Indii, Turcji, Chin, Nowej Zelandii i wielu europejskich krajów. Z różnych kontynentów sprowadzano także naturalne materiały wykorzystywane do budowy meczetu, a dekoracje wnętrz wykonywali artyści z całego świata.
Świątynia do dziś bierze pod uwagę nie tylko świat islamu, ale także gości wszystkich wiar i kultur z całego globu. To dlatego meczet jest nie tylko miejscem kultu i pionierskim budynkiem religijnym. Pełni także funkcję przyjaznego dla wszystkich miejsca spotkań kultur i popularnej atrakcji turystycznej. Ma on także promować tolerancję i komunikację międzykulturową i pokazać na arenie międzynarodowej jak głęboko zakorzenione w społeczeństwie Zjednoczonych Emiratów Arabskich są te wartości.
Meczet zdobiący horyzont Abu Dhabi
Świątynia o łącznej powierzchni ponad 555 000 m2 może dziś pomieścić w sumie około 55 000 wiernych. Jedną z jej najbardziej charakterystycznych cech jest widoczny z daleka kolor. Nieskazitelna biel meczetu zaskakuje i niemalże bije po oczach. Według szejka Zayeda kolor ten ma symbolizować czystość islamu, cnotę i pokój. Aby uzyskać ten niezwykły efekt na zewnątrz meczetu użyto ponad 165 000 m2 macedońskiego marmuru, a większość białego marmuru pokrywającego wnętrze meczetu pochodzi z włoskich kamieniołomów.
Z daleka nie da się także przeoczyć wznoszących się w czterech rogach dziedzińca minaretów. To najwyższe elementy architektoniczne meczetu, liczące około 107 metrów i wykończone złoceniami i obfitymi gzymsami. Niczyjej uwadze nie umkną także reprezentatywne kopuły zdobiące wielki meczet. Łącznie nad pomieszczeniami i korytarzami świątyni znajduje się 82 kopuł o różnych rozmiarach. Największa z nich ma średnicę ponad 30 m i wieńczy główną salę modlitewną. Kolejne 11 kopuł zdobi tereny ogrodów, sprawiając, że meczet i otaczająca go zieleń stanowią spójną całość.
Kompleks meczetu
Po przejściu przez monumentalne wejście do meczetu Waszym oczom ukaże się wyjątkowy dziedziniec. Plac używany przez wiernych głównie podczas najważniejszych islamskich modlitw zajmuje ponad 17 000 m2 i może pomieścić do 31 000 wiernych. Jednak to nie pojemność stanowi jego największy urok, a misterne mozaiki kwiatowe, które zdobią dziedziniec.
Dalszy spacer pozwoli Wam podziwiać z bliska sześcioboczne kolumny inspirowane palmą daktylową. W sumie arkady otaczające dziedziniec flankuje aż 1096 kolumn, a każda z nich pokryta jest ręcznie rzeźbionymi płytami z białego marmuru. Wokół meczetu znajdują się także refleksyjne baseny, które nie tylko reprezentują tradycyjne cechy islamskiej architektury, ale także pięknie odbijają białe marmury dominujące w meczecie.
Meczet Szejka Zajida i jego wnętrze
Po wejściu do meczetu zachwyci Was każdy jego zakątek, od głównego i wschodniego foyer, udekorowanych pnącymi się po murze, kwiatowymi ornamentami, po każdy centymetr korytarzy. Wasz wzrok na dłużej zatrzymają drzwi wykonane ze słynnego szkła Murano i wyjątkowe, kwiatowe zegary udekorowane perłami. Największą i oferującą najbardziej imponujące zdobienia salą w meczecie jest jednak główna sala modlitewna, zajmująca około 5700 m2 i oferująca miejsce dla niemalże 8000 wiernych. To nie jedyne pomieszczenie przeznaczone do oddawania kultu, ale zdecydowanie najbardziej imponujące.
Jej najbardziej uderzającą cechą jest niezwykle precyzyjna symetria, ale przeoczyć nie można także zachwycającego dywanu czy zdobiących sufit żyrandoli. Wyróżnia się tam także Qibla, czyli marmurowa ściana skierowana w stronę Mekki, pokazująca prawidłowy kierunek modlitwy. Widoczne na jej powierzchni napisy to 99 najwspanialszych cech Allaha, wkomponowanych w kwiatowe motywy. W samym centrum Qibli wyłożony złotą mozaiką Mihrab oznacza miejsce, z której imam prowadzi modlitwę, a po prawej stronie od tej niszy znajduje się wyjątkowa ambona z drzewa cedrowego.
Rekordowy dywan
Jednym z najbardziej niezwykłych elementów, znajdujących się w Wielkim Meczecie Szejka Zayida jest przykrywający podłogę głównej sali modlitewnej dywan. To największy na świecie ręcznie tkany dywan o powierzchni 5 400 m2 i ważący 35 ton. Tylko wyobraźcie sobie, że do stworzenia dzieła widniejącego dziś na Liście Rekordów Guinnessa potrzeba było aż 2 lat i pracy 1200 rzemieślników.
Dywan zdobią kwiatowe wzory i typowe dla islamu ornamenty, a także medaliony umieszczone dokładnie pod imponującymi żyrandolami, stanowiąc niejako ich przedłużenie. Ale dekoracje i rozmiar to nie jedyne, co nadaje mu wyjątkowości. Na powierzchni materiału da się wyczuć specjalne grzbiety, które wyznaczają linie pokazujące miejsce ustawienia się do rozpoczęcia modlitwy.
Kryształowe żyrandole
W Wielkim Meczecie Szejka Zayeda znajduje się aż siedem pozłacanych żyrandoli w różnych rozmiarach. Olbrzymie żyrandole osiągają do 12 m średnicy, podczas gdy ich mniejsi bracia mają od 7 do nieco ponad 4 m średnicy. Tego typu niezwykłe oświetlenie znajduje się zarówno w holu głównym jak i w salach modlitewnych, w tym także tej największej. Do produkcji żyrandoli wykorzystano stal nierdzewną pozłacaną 24-karatowym złotem, ale to, co rzuci Wam się w oczy w pierwszej kolejności to cała masa kryształów Swarovskiego, którymi inkrustowane są żyrandole.
Meczet w blasku księżyca
Jeśli ten punkt wycieczki po Zjednoczonych Emiratach Arabskich spodoba Wam się tak bardzo, że zdecydujecie się na wielokrotne przystanki w tym miejscu, pamiętajcie, by zaplanować wizytę po zmroku. Wtedy zaobserwować możecie, że każdego dnia obiekt oświetlany jest w nieco inny sposób. To dlatego, że system oświetlenia meczetu, obejmujący ponad 800 jednostek oświetleniowych, ma za zadanie odzwierciedlać cykl księżycowy. W zależności od pozycji i fazy księżyca białe marmury są słabo oświetlone (kiedy miesiąc jest w początkowej fazie) lub podkreślone jasną iluminacją (kiedy księżyc jest w pełni).
Islamskie ogrody
Wszystkie cztery boki budynku otacza w sumie ponad 15 000 m2 terenów zielonych. Starannie wymierzone i zorganizowane ogrody mają być nie tylko pięknym tłem podkreślającym niezwykłą architekturę meczetu. Podkreślają też zamiłowanie islamu do natury i harmonijnej atmosfery. Dla odwiedzających meczet turystów to miejsce jest jednak przede wszystkim pięknym i spokojnym miejscem do odpoczynku i kontemplacji odnalezionego we wnętrzu budynku piękna.
Bieg wokół meczetu
Zapewne dla nikogo nie jest zaskoczeniem, że miejsce takie jak meczet może łączyć w sobie świat architektury, sztuki i religii, ale w przypadku Wielkiego Meczetu Abu Dhabi do tej mieszanki dołącza także świat sportu. Wokół świątyni stworzono rozciągający się na ponad trzy kilometry długości i cztery metry szerokości tor trekkingowy. Ma on być wyrazem zaangażowania meczetu w promowanie zdrowego stylu życia i przedstawić to miejsce jako wypoczynkowy punkt atrakcji oferujący różnorodne udogodnienia dla wszystkich zwiedzających.
Nie da się ukryć, to dość dziwne połączenie, ale ze zorganizowanej przez władze meczetu przestrzeni szkoda nie skorzystać. Dzięki specjalnemu torowi podczas wakacji możecie oddać się aktywności fizycznej na świeżym powietrzu z widokiem na naprawdę niezwykłe dzieło architektury. To obszar tym bardziej atrakcyjny, że otoczony jest wyjątkowo zielonym krajobrazem z różnorodną florą i fauną, w tym dziesiątkami palm oraz prawie 200 gatunkami drzew. Dodatkowo wokół parku powstało kilka restauracji i kawiarni, dzięki czemu okolice te zamieniły się w tętniące życiem centrum rekreacyjne.
Atrakcja turystyczna w miejscu religijnego kultu
Spacerując po meczecie, zachwyci Was nie tylko wspaniała architektura tego miejsca, ale także przyjazna i serdeczna atmosfera jaka tam panuje. Jednak mimo wszechobecnej tolerancji i równości, pamiętać należy, że mowa tu przede wszystkim o czynnym miejscu kultu, któremu oddać trzeba należyty szacunek. Na teren meczetu nie można w związku z tym wnosić jedzenia ani napojów. W depozycje trzeba także zostawić większe bagaże, a rozmowa przez telefon w salach meczetu nie jest mile widziana.
Aby zwiedzać świątynię, trzeba mieć także odpowiedni strój. Długie spodnie bądź spódnice, zakryte ramiona, a w przypadku kobiet także głowy, to absolutna konieczność. Nie wejdziecie do środka w obcisłych ubraniach czy koszulkach z nieodpowiednim przekazem. Niektóre przestrzenie na terenie meczetu przeznaczone są tylko dla wyznawców islamu, a sale i korytarze dostępne dla turystów zwiedzać można jedynie boso. Buty zostawić należy na specjalnie przygotowanych stojakach przed wejściem.
Planowanie wizyty w meczecie
Jako że dla większości turystów głównym punktem wycieczki jest Dubaj, to właśnie tam rezerwowana jest przeważająca część zakwaterowań. Ale z Dubaju do Wielkiego Meczetu Szejka Zayeda dostaniecie się bez problemu. Jeśli zdecydowaliście się zatrzymać na północy Dubaju, najlepszą opcją dla Was będzie wyruszenie z dworca autobusowego Al Ghubaiba, natomiast rozpoczynając podróż na południu Dubaju, korzystniejsze będą dla Was autobusy wyruszające z dworca przy stacji metra Ibn Battuta. Taka podróż trwa ok. 2h i niezależnie od tego skąd wyjeżdżacie, transport publiczny zawiezie Was do głównego dworca autobusowego Abu Dhabi.
Jeśli chcecie zaoszczędzić nieco czasu i nerwów związanych z poszukiwaniem transportu, na tej stronie możecie wypożyczyć samochód, który pozwoli Wam swobodnie poruszać się między atrakcjami. Inną opcją jest wykupienie specjalnych wycieczek, które odbiorą Was z dowolnego miejsca w Dubaju i zawiozą wprost pod meczet. Na stronie GetYourGuide znajdziecie zarówno zorganizowany transport do obiektu, jak i spacer z przewodnikiem czy wycieczki obejmujące usługi fotografa, wspólny obiad lub zwiedzanie całego miasta. Wejście na teren meczetu jest darmowe, wystarczy okazać ważny dokument tożsamości, przejść przez kontrolę bezpieczeństwa i napawać się pięknem złoceń i marmurów.
Informacje praktyczne
- Wycieczki do Wielkiego Meczetu Szejka Zajida warto zarezerwować z wyprzedzeniem. Do wyboru jest wiele wycieczek z doświadczonymi przewodnikami, którzy pokażą Ci najciekawsze miejsca, odpowiedzą na pytania i zdradzą ciekawostki związane z odwiedzanymi rejonami.
- Adres: Al Rawdah – Abu Dhabi – Zjednoczone Emiraty Arabskie
- Rezerwuj wycieczkę na GetYourGuide
