85 kilometrów od Bangkoku znajduje się niezwykły obszar archeologiczny pozwalający poczuć ducha dawnej potęgi i kultury, która ukształtowała dzisiejszą Tajlandię.
Ayutthaya, której pełna, oficjalna nazwa to Phra Nakhon Si Ayutthaya, to miasto na zbiegu trzech rzek, w którym historia ożywa dzięki imponującym ruinom świątyń i pałaców. Jej stare miasto wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wciąż pokaże Wam majestatyczne stupy, tajemnicze posągi Buddy i inne architektoniczne wspaniałości, które przetrwały stulecia. To dzięki wszystkim tym elementom Ayutthaya zalicza się do najważniejszych punktów na turystycznej mapie Tajlandii.
Historia miasta
Miasto zostało założone w 1350 roku przez króla U Thonga i szybko zaczęło się dynamicznie rozwijać. Stało się jednym z najważniejszych ośrodków handlowych i kulturalnych Azji Południowo-Wschodniej, dlatego uczyniono z niego stolicę Królestwa Syjamu. Ayutthaya pełniła tę rolę przez ponad 400 lat, a w ciągu tego czasu przez jej tron przewinęło się 33 królów. Strategiczne położenie Ayutthayi na skrzyżowaniu rzek Chao Phraya, Lopburi i Pa Sak zapewniało miastu ochronę przed najazdami, a jednocześnie świetne warunki do rozwoju życia gospodarczego.
Różnorodność stylów architektonicznych widocznych tu dzisiaj świątyń i budowli to dowód na wielokulturowość Ayutthaya. Zamieszkiwali ją zarówno Chińczycy jak i Portugalczycy czy Brytyjczycy. W sumie miasto było domem dla około miliona osób. Niestety, w 1767 roku wojska birmańskie zdobyły stolicę i całkowicie ją zniszczyły, uprowadzając przy tym większość członków panującej wówczas rodziny królewskiej. Opuszczone budynki zaczęły zarastać dżunglą i nigdy już nie odzyskały swojej świetności. Dopiero w 1991 roku pozostałości po mieście zostały wpisane na Listę UNESCO, po czym zaczęły przyciągać coraz więcej turystów z całego świata.
Park historyczny Ayutthaya
Nowe miasto Ayutthaya dynamicznie wkracza w przyszłość. Co rusz pojawiają się tu nowe fabryki, firmy i centra handlowe. Transport publiczny nieustannie się rozwija, a na turystów czeka wiele atrakcji. Znajdziecie tu słynne pływające targi, wodne parki rozrywki i wiele muzeów, na przykład takie, które za zadanie ma oddawać klimat starej, japońskiej wioski. Główną atrakcją, dla której Ayutthayę odwiedzają tłumy turystów jest jednak niezwykły park historyczny.
Strefa archeologiczna zajmuje obszar 15 km2 i jest rozproszona w obrębie współczesnego miasta. Kompleks świątynny daje możliwość odwiedzenia ponad 60 świątyń i setek innych ruin przybliżających publiczności obraz historycznej stolicy. Głównym punktem zwiedzania stanowiska archeologicznego Ayutthaya są oczywiście świątynie w różnym stopniu zachowania. Między nimi warto także zwrócić uwagę na inne typowe dla tej części Azji budynki, takie jak prangi, a także dobrze zachowane stupy.
Świątynia Wat Mahathat
Wat Mahathat to jedna z najbardziej ikonicznych świątyń Ayutthayi. Zbudowana w pierwszej połowie XIV wieku konstrukcja znajdowała się w samym sercu dawnej stolicy i była miejscem przechowywania relikwii Buddy. Poza tym służyła też jako miejsce zamieszkania Królewskiego Patriarchy Sekty Kham Wasi. To dlatego pełniła ona rolę jednej z najważniejszych świątyń, a co za tym idzie jej struktura posłużyła jako przykład dla budowniczych pałaców rozsianych po całej Tajlandii.
Do dziś zachowały się tam ośmiokątne pagody, sala królewska, małe świątynie i piękne malowidła ścienne. Jednak to nie one są najczęściej fotografowane. Główną atrakcją i największym magnesem na turystów w świątyni Wat Mahathat jest słynna głowa Buddy, porośnięta korzeniami świętego figowca Bodhi. Niektórzy uważają, że głowa wykonana z piaskowca została odcięta od reszty posągu przez wojska birmańskie i przypadkowo potoczyła się pod drzewo, które w ciągu lat zaczęło obrastać fragment rzeźby.
Inna wersja historii głosi jednak, że głowa została umieszczona w pobliżu drzewa dopiero około 1970 roku, przez jednego z archeologów albo dokonujących konserwacji pracowników. Jako że figowiec rośnie bardzo szybko, w przeciągu kilku lat wciągnął rzeźbę w swoje korzenie. W ostatnich latach drzewo zaczęło zakrywać całą twarz Buddy, dlatego głównym celem pracowników parku jest obecnie kontrola wzrostu drzewa w celu jak najlepszego zachowania tego niezwykłego zabytku.
Świątynia Wat Chai Watthanaram
Powstała na początku XVII wieku świątynia Wat Chaiwatthanaram uchodzi za najbardziej emblematyczną strukturę wpływów buddyjskich w Tajlandii. Wzniesiono ją na brzegu zachodniej strony rzeki Chao Praya, w wyjątkowej scenerii, a dziś jest jedną z najlepiej zachowanych świątyń w całej Ayutthayi. W jej centrum wciąż stoi 35-metrowa wieża w stylu khmerskim, której towarzyszą cztery mniejsze pagody.
Wzdłuż korytarzy zobaczyć można blisko 120 wizerunków Buddy. Niestety prawie wszystkie z nich nie mają głowy. Widząc ten obraz i mając świadomość historii tego miejsca, łatwo wyobrazić sobie tysiące żołnierzy z Birmy raz za razem obcinających głowy wszystkich kolejnych posągów. Najprawdopodobniej jednak duża część zniszczeń to wynik późniejszych lat, kiedy świątynia była całkiem opuszczona. Oprócz samego spaceru pośród ruin, przy Wat Chaiwatthanaram odwiedzający mogą spędzić czas nad rzeką Chao Phraya. To doskonałe miejsce do oglądania zachodu słońca, tym bardziej, że w okolicy nie ma zbyt wielu zacienionych obszarów, a w późniejszych godzinach zwiedzanie będzie dużo przyjemniejsze.
Świątynia Wat Phra Si Sanphet
Jak wskazują historyczne źródła teren Wat Phra Si Sanphet był początkowo Królewskim Pałacem. Dopiero po 100 latach, za panowania króla Boroma Trailokanata, w północnej części miasta stworzono nową królewską rezydencję, a obszar Phra Si Sanphet stał się domem modlitwy, w której organizowane były najważniejsze ceremonie królestwa. We wnętrzu Wat Phra Si Sanphet, w przeciwieństwie do innych świątyń, nie było żadnych pomieszczeń mieszkalnych dla mnichów, a jedynie kwatera ceremonialna.
Najbardziej charakterystycznymi elementami stojącej na dziedzińcu dawnego Pałacu Królewskiego świątyni są trzy duże cejlońskie stupy, ustawione jedna za drugą. Każda z nich zbudowana została w celu przechowania prochów panujących w tamtym okresie władców. Wschodnia budowla mieści szczątki króla Boroma Trailokanata, środkowa, króla Boroma Rachy III, a zachodnia pagoda chroni prochy Ramathibodiego II. Podobno kiedyś na terenie świątyni znajdował się gigantyczny posąg Buddy, pokryty jedną trzecią tony złota, ale jak można się domyślić, dostał się on w ręce birmańskich najeźdźców.
Świątynia Wat Ratchaburana
Świątynia Wat Ratchaburana została zbudowana przez króla Boroma Ratchathirata II, w miejscu, w którym obaj jego bracia zginęli podczas walki o wolny tron. Centralnym punktem tej części Ayutthaya jest wysoki prang, czyli wieża, której styl architektoniczny zdecydowanie różni się od pozostałych budowli kompleksu archeologicznego. Na teren Wat Ratchaburana warto wejść choćby po to, by wspiąć się po schodach do bram świątyni, podziwiać przez chwilę widok na okolicę i wejść do wnętrza budynku. Znajduje się tam kilka pomieszczeń, a wśród nich do dziś przyjrzeć się można nieco wyblakłym malowidłom ściennym.
Świątynia Wat Yai Chai Mongkhon
Przypuszcza się, że tę świątynię zbudowano we wczesnej fazie ery Ayutthaya, a jej charakterystycznym elementem jest największa pagoda w prowincji. Po raz pierwszy odrestaurowano ją w 1957 roku, a przy okazji przekształcono ją we wciąż funkcjonującą świątynię zamieszkiwaną przez mnichów. Od tamtej pory budowla nie tylko jest odnawiana, ale także konsekwentnie rozbudowywana.
Oprócz najważniejszej konstrukcji na tym terenie, czyli Wielkiej Pagody, znajduje się tam również leżący wizerunek Buddy, który przyciąga spore tłumy zafascynowanych turystów. Budda leży za zewnątrz, ponieważ panteon, w którym prawdopodobnie znajdował się on pierwotnie, został całkowicie zniszczony. Ten niecodzienny wizerunek Buddy mierzy aż 7 metrów i według naukowców zbudowany został za panowania króla Naresuana.
Świątynia Wat Phanan Choeng
Dziś świątynia ta wygląda na nową, ale uważa się, że jej pierwotna konstrukcja powstała jeszcze przed założeniem miasta Ayutthaya. Jest jedną z najczęściej odwiedzanych świątyń, a to ze względu na jej wyjątkowo dobry stan i onieśmielającego lokatora. Choć wnętrze zdobi wiele reprezentacji Buddy, jedna z nich szczególnie rzuca się w oczy. Umieszczony we wnętrzu budynku posąg jest największym wizerunkiem założyciela buddyzmu w Ayutthaya. Majestatyczny, pozłacany Budda w pozycji siedzącej ma aż 19 m i z góry spogląda groźnie na wchodzących do sali turystów, jakby nie życzył sobie, by ktokolwiek mu przeszkadzał.
Świątynia Wat Lokaya Sutha
Na terenie dawnego pałacu znajduje się świątynia, która dziś świątyni nie przypomina. Znakiem tego, że właśnie dotarliście do Lokaya Sutha będzie kolejny ogromny, leżący, kamienny Budda. Otaczające go ruiny niegdyś tworzyły nad nim dach, obecnie jednak Budda leży na świeżym powietrzu. Posąg mierzący 42 m długości i 8 m wysokości jest największym leżącym wizerunkiem Buddy i kolejnym symbolem całego Ayutthaya.
Inne świątynie
O wszystkich niezwykłych pozostałościach przeszłości w Ayutthaya nie sposób opowiedzieć. Warto jednak pamiętać, że wspomniane wyżej, najważniejsze świątynie tego obszaru to jedynie kilka kropli w morzu niezwykłych budowli. Jeśli chcecie bliżej przyjrzeć się większej ilości świątyni, zajrzyjcie w pobliże Wat Phra Ram, Wat Maheyong, Wat Phutthaisawan czy Wat Phra Ngam. A jeśli nie koniecznie upieracie się na oglądanie świątyń, ale chcielibyście lepiej wyobrazić sobie strukturę dawnego miasta, zerknijcie na miejsce dawnego pałacu, z którego do dziś już niestety zostało niewiele.
Wycieczki do Ayutthaya
Jeśli obszar archeologiczny tego miasta całkowicie Was oczarował, pamiętajcie, że w jego pobliżu znajduje się współczesne Ayutthaya, w którym bez problemu znajdziecie mnóstwo opcji zakwaterowań. W ten sposób każdej z wybranych przez Was świątyń możecie poświęcić dowolną ilość czasu i dobrze przyjrzeć wszystkim ich szczegółom.
Jeśli jednak wizytę w starej stolicy traktujecie jako fakultatywną eskapadę, możecie tam zajrzeć w ramach wypadu z obecnej stolicy Tajlandii. Na stronie GetYourGuide zarezerwować możecie niejedną zorganizowaną wycieczkę z Bangkoku, zarówno w mniejszych jak i większych grupach, z przewodnikiem czy bez. Sama podróż trwa około 1,5 godziny, a na miejscu zobaczyć możecie wszystkie interesujące Was atrakcje.
A jeżeli nie lubicie zwiedzania w grupach nie jesteście skazani na tego typu wycieczki. Zawsze możecie poczuć się jak miejscowi, korzystając z autobusów, które do Ayutthaya odjeżdżają co pół godziny ze stacji Mo Chit, albo wynająć samochód z pomocą tej strony i cieszyć się zupełnie niezależnym zwiedzaniem Tajlandii.
