Muzeum Szkła na wyspie Murano – Opowieść o tradycji weneckiego rzemiosła

Zaledwie kilkanaście minut od Wenecji, na wyspie Murano, znajduje się muzeum, które daje wgląd w historię jednej z najstarszych tradycji rzemieślniczych Europy. Tutaj łatwo zrozumiecie, jak to wyjątkowe szkło stało się formą sztuki i dlaczego przez wieki podbijało europejskie salony.

Weneckie szkło w Murano

Rozwój szkła w Wenecji to wynik bliskich stosunków z Bliskim Wschodem. To od Syryjczyków pierwsi weneccy producenci szkła skopiowali metody wytwarzania materiału. Początkowo huty otwierano w samym mieście, ale pod koniec XIII wieku w obawie o pożary wśród drewnianej zabudowy wszystkie zakłady przemysłowe przeniesiono na wyspę Murano.

Początkowo była to decyzja typowo praktyczna, ale z czasem Murano stało się prestiżowym centrum sztuki szklarskiej. Z jednej strony mieszkający tam szklarze otrzymywali liczne przywileje, a z drugiej – tajemnice rzemiosła były tak skwapliwie chronione, że parający się tym zawodem specjaliści w ogóle nie mogli opuszczać wyspy. To wysoka cena, którą musieli zapłacić, ale to dzięki temu Murano przez stulecia rozwijało unikatowe techniki i zdobyło sławę jako światowa stolica szkła artystycznego.

Już w XIII wieku produkcja szkła w Wenecji była dobrze rozwinięta, ale dopiero w 1291 roku, gdy przeniesiono piece na wyspę Murano, stało się ona niekwestionowanym centrum szklarstwa. W XV wieku Angelo Barovier wynalazł słynne cristallo – szkło wyjątkowo przezroczyste, przypominające górski kryształ. Weneccy rzemieślnicy byli też odpowiedzialni za rozwój szkła emaliowanego (XVI w.), filigranu (lattimo i vetro a reticello, XVI w.), a także szkła lodowego (vetro ghiaccio, XVI w.). Szkło kryształowe w jego współczesnym znaczeniu pojawiło się dopiero w XVII wieku, natomiast XVIII wiek przyniósł rozkwit fantazyjnych form dekoracyjnych i rzeźbiarskich.

Od biskupiej rezydencji do weneckiego muzeum

Nawet sama siedziba Muzeum Szkła Murano to miejsce z ogromną duszą. Budynek nie powstał bowiem specjalnie na potrzeby kolekcji. Pierwotnie była to rezydencja biskupów Torcello. Kiedy w 1805 roku diecezja Torcello została zlikwidowana, pałac przeszedł w ręce patriarchatu weneckiego, który z kolei 35 lat później sprzedał go gminie Murano. Wtedy gmach stał się ratuszem, a w latach 60. XIX wieku w jednej z jego sal otwarto po raz pierwszy muzeum i archiwum. Muzealne zbiory rozrastały się jednak w tak szybkim tempie, że finalnie instytucja zajęła cały budynek. W 1923 roku gmina Murano została wchłonięta przez Wenecję, a muzeum stało się częścią Muzeów Miejskich Wenecji.

Architektura wnętrza

Wiedząc, że mowa tu o budynku historycznym, możecie spodziewać się, że nie tylko eksponaty tego miejsca opowiadają pewną historię. Na piętrze, w rozległej sali centralnej zobaczyć można sufit ozdobiony XVIII-wiecznym freskiem, przedstawiającym triumf św. Wawrzyńca Giustiniana. Podziwiać też możecie nowoczesny fryz z herbami rodzin z Murano i olśniewające żyrandole, z których na szczególną uwagę zasługuje ten centralny, z aż 60 ramionami.

Muzealna wystawa

Ekspozycja muzeum rozmieszczona jest zgodnie z chronologią. Podróż zaczyna się na parterze, od sekcji typowo archeologicznej, która dowodzi obecności szkła praktycznie od zarania dziejów. Spacer kończy się natomiast na drugim piętrze, gdzie zgromadzono największą na świecie kolekcję historycznego szkła murano.

Wystawa archeologiczna

Prezentowane na parterze eksponaty to świadectwo wynalezienia nowego materiału i rozwoju produkcji szkła. Część z nich to przedmioty pochodzące z Syrii czy Palestyny, czyli obszarów, gdzie Fenicjanie pierwszy raz zupełnie przypadkowo otrzymali szkło. Są tam także fragmenty szkła z Grecji, północnych Włoch czy basenu Morza Śródziemnego, ale największą część kolekcji archeologicznej stanowią rzymskie dzieła sztuki z I i IV wieku n.e. Chronione są tam urny z dmuchanego szkła, dekoracje grobowe, formowane talerze i puchary, szklanki ozdobione wypukłościami czy flakoniki na perfumy. To niewiarygodne, jak wiele przedmiotów z tak kruchego materiału przetrwało tak duży odcinek czasu. W sali archeologii można także obejrzeć najstarsze odnalezione fragmenty szkła murano, pochodzące głównie ze średniowiecza.

Kolekcje historyczne

Na pierwszym piętrze historyczne muzeum zamienia się w wystawę sztuki. Pierwsze z sal poświęcone są największym innowatorom i wielkim mistrzom, którzy rozsławili Murano na całym świecie. Wystawione tam okazy mają wyrazić wdzięczność takim postaciom jak Barovier, dal Gallo, Serena czy Ballarin. Gabloty wypełniają zarówno proste przedmioty, będące pierwszymi dziełami stworzonymi daną metodą, jak i wymyślne projekty, które pełniły głównie funkcję dekoracyjną i w których wyróżniały się umiejętności szklarzy.

Wśród nich wyróżnić można ekscentryczne żyrandole w kształcie zwierząt, wazony, karafki, szklanki w kształcie kwiatów i naczynia ozdobione skrzydłami i ząbkami. W dalszej części znajdują się także zdobione kielichy, karafki, lustra z XVII wieku i lampy, a także ozdobne figurki i elementy dekoracyjne tworzone zarówno dla arystokracji, jak i dla weneckich pałaców.

Sale pierwszego, a w szczególności drugiego piętra to także pokaz tego, jak murańskie szkło dostosowywało swoje formy i kolory do zmieniających się gustów. I tak w zbiorach muzeum umieszczono dzieła inspirowane rokokiem – lekkie, pastelowe, bogato ornamentowane, a także neoklasycyzmem – prostsze, bardziej geometryczne. Szczególną uwagę przyciągają wielobarwne wazony, butle o nieregularnych formach i ozdobne żyrandole.

Szkło współczesne

Ostatnie kroki na ścieżce zwiedzania przeprowadzą Was przez najnowsze wyroby szklane. Mowa tu zarówno o odrodzonych szklanych dziełach z XIX wieku, a także o wyrobach stworzonych w XX wieku. Co więcej, muzeum aktywnie dokumentuje także rozwój sztuki szkła w XXI wieku. Znajdują się tu dzieła najważniejszych współczesnych artystów i projektantów związanych z Murano, takich jak Carlo Scarpa czy Fulvio Bianconi. To oni odpowiedzialni są za takie eksperymenty jak szklane instalacje artystyczne czy połączenie szkła z metalem i drewnem.

Zwiedzanie Muzeum Szkła Murano

Bilety wstępu do Muzeum Szkła Murano kupicie bez problemu, zarówno online jeśli lubicie wcześniejsze przygotowania, jak i w okienku kasy, w przypadku bardziej spontanicznej wizyty. Co jest wliczone w cenę? Wejście nie tylko do głównej siedziby muzeum, czyli Palazzo Giustiniani, ale także do dodatkowej przestrzeni wystawienniczej znanej jako Spazio Ex Conterie. Ten dawny budynek fabryki, zajmowany niegdyś przez kilka lokalnych firm szklarskich, dziś jest otwartą przestrzenią, w której organizuje się tymczasowe wystawy i wydarzenia.

Jest też dobra wiadomość dla tych, którzy nie przepadają za koniecznością samodzielnej organizacji wycieczek. Na platformie GetYourGuide znajdziecie zarówno same bilety wstępu do muzeum, jak i gotowe wycieczki po wyspie Murano i sąsiadującej z nią wyspie Burano. Kupicie tam także specjalne karty miejskie, uprawniające do wejścia do wielu atrakcji w Wenecji i okolicach z uwzględnieniem dodatkowej zniżki.

Jak dostać się do Murano?

Ci, którzy zwiedzanie wyspy i jej muzeum planują na własną rękę, mogą potrzebować małej wskazówki dotyczącej tego, jak dostać się na wyspę Murano. Oczywiście w grę wchodzą tutaj jedynie funkcjonujące w okolicy Wenecji vaporetti, czyli wodne autobusy. W linię 4.1 bądź 4.2 wsiądziecie w różnych punktach miasta, np. przy Piazzale Roma czy dworcu Santa Lucia. Kiedy na horyzoncie ukaże się charakterystyczna latarnia morska będziecie wiedzieli, że zbliżacie się już do wysp Murano. Jeśli chcecie, jak najszybciej dotrzeć do muzeum, to wysiądźcie na przystanku Museo Murano, ale zdecydowanie warto opuścić łódkę na wcześniejszym przystanku i rozpocząć zwiedzanie Murano od krótkiego spaceru, podczas którego odkryć można dodatkowe atrakcje.

Spacer po uliczkach wyspy Murano szybko uświadomi Wam, że szkło to najcenniejszy skarb tego miejsca. Muzeum to tylko jedno z wielu miejsc, które o tym świadczą. W wielu zakątkach Murano zobaczyć można, jak funkcjonują współczesne fabryki szkła. Przez zwykle otwarte drzwi nawet z ulicy możecie podejrzeć, jak dmuchacze szkła tworzą istne dzieła sztuki. Za dodatkową opłatą wejdziecie natomiast do środka, zwiedzicie wszystkie stacje huty szkła, kupicie autentyczne pamiątki, a nawet skorzystacie z warsztatów dmuchania szkła.

Informacje praktyczne

• Bilet wstępu do Muzeum Szkła na wyspie Murano najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
• Adres: Fondamenta Marco Giustinian, 8, 30141 Venezia VE, Włochy
• Kup bilety na GetYourGuide

Muzeum Szkła na mapie

Najlepsze hotele w Wenecji

Wenecja oferuje wiele wyjątkowych miejsc na nocleg. Oto kilka z najlepszych opcji zakwaterowania dostępnych w tym mieście:

1. The Gritti Palace, a Luxury Collection Hotel – Pięciogwiazdkowy hotel zlokalizowany nad Canal Grande, oferujący stylowe pokoje i restaurację z tarasem. Znany z doskonałej obsługi i luksusowego wystroju.​
2. Hotel Cipriani, A Belmond Hotel – Ekskluzywny hotel położony na wyspie Giudecca, oferujący przestronne pokoje, basen i restaurację z widokiem na lagunę. Idealny dla osób szukających relaksu w eleganckim otoczeniu.​
3. Hotel Danieli, a Luxury Collection Hotel – Historyczny hotel zlokalizowany w pobliżu Placu Świętego Marka, oferujący luksusowe pokoje i restaurację z panoramicznym widokiem. Goście doceniają jego wyjątkowy charakter i wysoką jakość usług.​
4. Ca’ di Dio – Small Luxury Hotel – Nowoczesny hotel butikowy położony w dzielnicy Castello, oferujący eleganckie pokoje i restaurację serwującą dania kuchni śródziemnomorskiej. Doceniany za spokojną lokalizację i stylowy wystrój.

Każdy z tych hoteli zapewnia wysoki standard obsługi oraz dogodne położenie. Rezerwując nocleg przez stronę Booking, możesz dodatkowo liczyć na atrakcyjne oferty i promocje.

Odkryj pozostałe ciekawe miejsca we Włoszech