Na Lazurowym Wybrzeżu nie brakuje niewielkich, urokliwych miasteczek i wsi, w których czas płynie wolniej, a okoliczne krajobrazy bez trudu przywodzą na myśl czasy średniowiecza.
Saint-Paul-de-Vence to właśnie jedna z takich miejscowości. Położone na malowniczym wzgórzu Stare miasto wypełniają niewielkie kamienne domy, ciasne alejki, ukryte przejścia, schody oraz kompletnie artystyczna atmosfera, która ani na moment nie pozwala o sobie zapomnieć. Odpowiadają za nią przede wszystkim liczne galerie sztuki skrywające zjawiskowe dzieła współczesnych artystów. To właśnie tutaj po raz pierwszy miałam okazję podziwiać na żywo dzieła Bruno Catalano oraz Patricka Hughesa. To jedni z moich ulubionych współczesnych twórców i szczerze mówiąc, nigdy nie spodziewałam się, że zobaczę ich dzieła właśnie w Saint-Paul-de-Vence.
Prawdziwym dziełem sztuki (a właściwie dziełem natury) są także krajobrazy, które możemy podziwiać niemal na każdym kroku. Trudno wymienić jeden czy dwa najciekawsze punkty widokowe, ponieważ spacerując po Saint-Paul-de-Vence, raz po raz malują się przed oczami absolutnie niezapomniane krajobrazy. Z jednej strony błękitny horyzont Morza Śródziemnego, z drugiej – masywne szczyty Alp Nadmorskich. A pomiędzy tym wszystkim – zielone gaje oliwne, palmy i wznoszące się dumnie, spiczaste cyprysy.
CIEKAWOSTKA: Tuż przed wejściem do miasteczka i przed murami obronnymi zobaczymy miejsce, które jest obowiązkowym elementem właściwie każdej prowansalskiej miejscowości. Mowa oczywiście o bulodromie – niewielkim boisku do gry w bule, czyli la pétanque.
Historia i zwiedzanie Starego miasta Saint-Paul-de-Vence
Zacznijmy jednak od początku, bo historia Saint-Paul-de-Vence jest równie ciekawa co jego współczesne oblicze. W czasach starożytności obecne tereny miasteczka były zamieszkiwane najpierw przez Ligurów, a w późniejszym czasie przez Rzymian. Położenie ówczesnej osady na wzgórzu nie było przypadkowe. To właśnie wzniesienia uważane były za najbardziej strategiczne miejsca pod kątem ewentualnej obrony miasta, ponieważ pozwalały z daleka dostrzec nadchodzącego najeźdźcę.
W średniowieczu, gdy okoliczne regiony trafiły we władanie hrabiów Prowansji, miejscowość zaczęła pełnić ważną rolę, będąc twierdzą graniczną pomiędzy Prowansją, a księstwem Sabaudii. W XIV wieku w miasteczku wzniesiono wały i wieże obronne. Dwie z nich, Porte de Vence i Tour de l’Esperon, zachowały się do czasów współczesnych. Wzmocnienia te odegrały istotną rolę w kolejnych wiekach, gdy miasto było kilkukrotnie oblegane przez obce wojska.
W XVII wieku kluczowym punktem stała się renowacja kościoła św. Pawła, którego ranga została zarazem podniesiona do poziomu kolegiaty. Świątynia została rozbudowana i wzbogacona o liczne ornamenty architektoniczne. Z tego okresu pochodzi m.in. ozdobiona freskami kaplica św. Klemensa. Barok i rokoko przeniknęły jednak także do zabudowy świeckiej. Wyrazem tego stały się m.in. okazałe rezydencje rodzin Bernardis i Alziary, których fasady ozdobiono fryzami w kształcie liści i owoców, a wnętrza – sztukaterią i pięknymi kominkami.
CIEKAWOSTKA: Zwiedzając Stare miasto Saint-Paul-de-Vence, warto patrzeć także pod nogi. W połowie XX wieku podjęto decyzję o wybrukowaniu uliczek charakterystyczną prowansalską mozaiką, do której pierwsze kamienie pozyskiwano z wybrzeża Cagnes-sur-Mer.
Artystyczny boom i słynny hotel Colombre d’Or
Na początku XX wieku malownicze wzgórza Saint-Paul-de-Vence porośnięte były barwnymi kwiatami, winoroślą i drzewami oliwnymi. W połączeniu z charakterystycznym światłem południa Francji tworzyło to krajobrazy, które stały się inspiracją dla wielu artystów. Malarze tacy jak Paul Signac, Raoul Dufy czy Chaïm Soutine jako jedni z pierwszych rozstawiali swoje sztalugi, by przelać na płótno te niezwykłe krajobrazy Prowansji.
Artystyczna historia Saint-Paul-de-Vence jest jednak także nieodzownie związana z hotelem i restauracją Colombre d’Or. Powstały w 1920 roku przybytek początkowo nosił nazwę Chez Robinson, a w jego skład wchodziła jedynie kawiarnia z otwartym tarasem. Popularność tego miejsca sprawiła, że wkrótce rozszerzono jego ofertę o możliwość wynajmu kilku pokoi. Za sprawą otwartości właścicieli, a także ich osobistego zainteresowania sztuką, miejsce to zaczęło być chętnie odwiedzane przez artystów, którzy niejednokrotnie za swój pobyt i wyżywienie płacili własną twórczością.
Ściany Colombre d’O wkrótce zaczęły wypełniać się obrazami takich artystów jak Pablo Picasso, Marc Chagall, Henri Matisse, Georges Braque, czy Joan Miró. Sława samego hotelu wybiegła natomiast daleko poza Lazurowe Wybrzeże, czyniąc już nie tylko Colombre d’Or, ale także samo miasteczko Saint-Paul-de-Vence mekką twórców z różnych zakątków Europy. Wielu znanych artystów postanowiło nawet przeprowadzić się tu na stałe. Jedną z takich osób był Chagall, który przeżył w tym miejscu blisko 20 lat swojego życia i został pochowany na tutejszym cmentarzu. Również gwiazdy światowego kina chętnie odwiedzały i nadal odwiedzają miasteczko chociażby przy okazji takich wydarzeń jak Festiwal w Cannes.
Fondation Maeght
Gdy mowa o artystycznym obliczu Saint-Paul-de-Vence, nie można pominąć miejsca, które jest obowiązkowym punktem do odwiedzenia przez każdego miłośnika sztuki. Fondation Maeght to pierwsza niezależna fundacja artystyczna we Francji, która została założona w 1964 roku. W tworzeniu tej niezwykłej przestrzeni uczestniczyli między innymi: Joan Miró, Marc Chagall, Georges Braque, Alberto Giacometti, Alexander Calder i Fernand Léger.
Przedmiotem zainteresowania fundacji jest, zgodnie z wolą twórców, sztuka nowoczesna i współczesna. Jej kolekcja obejmuje zbiór jednych z najważniejszych dzieł sztuki europejskiej XX i XXI wieku. Łącznie zobaczymy tu około 13 000 dzieł, które prezentowane są podczas wystaw stałych, jak i tymczasowych. Wiele z nich wypożyczanych jest także innym francuskim i zagranicznym muzeom.
Latem Fondation Maeght często staje się niejednokrotnie przestrzenią kulturalną, w której organizowane są koncerty, warsztaty i projekcje. Warto zainteresować się tym miejscem podczas odwiedzin Saint-Paul-de-Vence i zarezerwować sobie nieco czasu na jego zwiedzenie.
Unikalne pamiątki z Saint-Paul-de-Vence
Jeśli zastanawiasz się, co przywieźć ze swojej wycieczki do Saint-Paul-de-Vence, to uprzedzam, że wybór nie będzie łatwy. Stare miasto kryje naprawdę mnóstwo niewielkich sklepików, z których każdy ma do zaoferowania inny asortyment. Co więcej, bardzo często są to oryginalne wyroby rzemieślnicze, które niełatwo znaleźć w innych miastach. Znajdziesz tu butiki z biżuterią, przecudnie pachnące mydlarnie, sklepiki z wyrobami z lokalnego drewna, a także z produktami spożywczymi.
W tej ostatniej kategorii polecam szczególnie odwiedzenie sklepiku Le Roy René. Wnętrze tego miejsca wygląda jak wyciągnięcie wprost z planu filmowego „Willy Wonka i fabryka czekolady”. W asortymencie znajdziemy natomiast różnego rodzaju wyroby cukiernicze – od wielosmakowych karmelków, przez prowansalski nugat, słodkie galaretki i ciastka, aż po syropy smakowe i popularne na południu Francji calissons. A to wszystko w ślicznych opakowaniach, co sprawia, że może to być także świetny pomysł na prezent.
WARTO WIEDZIEĆ: Marka Le Roy René posiada także swoje sklepy w innych miastach Francji (głównie na południu), m.in. w Nicei, Antibes, Toulon, Marsylii, Aix-en-Provence.
Co zwiedzić w okolicy Saint-Paul-de-Vence?
Niecałe 6 km od Saint-Paul-de-Vence znajdziemy miejscowość Vence, a w niej bardzo wyrazisty polski akcent – Muzeum Gombrowicza. Zostało ono otwarte w 2017 roku i znajduje się w willi, w której Witold Gombrowicz wraz ze swoją żoną Ritą spędził ostatnie lata swojego życia (1964-1969). Willa Alexandrine jest utrzymana w stylu belle époque i została odrestaurowana przy wsparciu państwa polskiego. Sama ekspozycja Muzeum Gombrowicza przybliża życie i działalność literacką pisarza i jest w pełni dostępna także w języku polskim. Fani twórczości tego przełomowego powieściopisarza mogą także odwiedzić jego grób, który znajduje się na miejscowym cmentarzu.
W bezpośrednim sąsiedztwie Saint-Paul-de-Vence znajduje się także miejscowość Cagnes-sur-Mer. Warto odwiedzić tutaj Muzeum Renoir, zamek Grimaldi oraz urocze Stare miasto. Jest to także jedna z najbardziej lubianych miejscówek na Lazurowym Wybrzeżu wśród osób poszukujących przyjemnych miejsc do relaksu na plaży.
Jeśli dysponujesz podczas wakacji samochodem (możesz go wynająć np. na stronie RentalCars), to na zwiedzanie zaprasza także Grasse – miejscowość którą od Saint-Paul-de-Vence dzielą 22 km. To miasto uznawane za światową stolicę perfum, a wśród jego największych atrakcji jest między innymi możliwość wzięcia udziału w warsztatach perfumiarskich, zwiedzania perfumerii Fragonard, Molinard, Galimard, a także Międzynarodowego Muzeum Perfum.
